Barlham
Vroeger, rond 1900, kon je wanneer je Doetinchem verliet en de Oude IJssel overstak rechts een landweggetje nemen dat een tijdje de rivier volgde en in de richting van Laag-Keppel liep. Tegenwoordig heet dat weggetje de Stokhorstweg dat vernoemd is naar een boerderij die hier ooit in dit gebied gestaan heeft. Ter hoogte van Heinoorden (vroeger Heijenoorde) dat aan de andere kant van de Oude IJssel lag en nog steeds ligt, volgde het weggetje de loop van de rivier niet meer, maar liep landinwaarts in zuidwestelijke richting, langs een kolk, De Wiel genaamd.
Voorbij De Wiel liep het pad naar Havezate Barlham. In 1743 stond deze versterking op twee heuvels omgeven door een achtvormige gracht, zodoende een hoofd- en voor-burcht vormende. Aan de zuidoostelijke zijde, direct langs het water, stond een drie verdiepingen hoog vakwerkhuis met een dak van pannen. De brug sloot aan op het rechter deel van het gebouw, waar zich ook een afsluitbare houten poort bevond. Op het terrein achter dit gebouw bevonden zich een stal en een woonhuis, beide vakwerk. Helaas is er niets meer van over. In de jaren veertig van de vorige eeuw heeft archeologisch onderzoek aanwijzingen opgeleverd dat deze heuvels waarschijnlijk al omstreeks 900 bewoond waren en dat er ooit een woontoren op één van hen gestaan heeft. Dit type kasteel wordt “Motte” genoemd. Alles wat er nog rest van één van de oudste kastelen van Doetinchem, zijn de heuvels omgeven door de gracht. Later werd westelijk van dit historische stukje grond boerderij Barlham gesticht.
In het begin van 2014 zijn de bomen op de twee heuvels omgehakt en is het struikgewas verwijderd. Hierdoor is de vroegere goed in beeld te brengen en de achtvormige gracht goed herkenbaar.
Tekst en foto’s: Fred van Daalen
Fotobijschriften:
Foto1: Boerderij Barlham in het voorjaar van 2014
Foto2: 2014: plek waar vroeger de Havezate stond. De achtvormige gracht is nog goed te herkennen.
Afbeelding oude kaart: Havezate Barlham (links) en de boerderij in 1657. Kaart door H. van Gelder (Geldersch Archief)